Το αιώνιο ερώτημα: Τι να φάω;
Πιθανότατα το πιο σύνηθες, σημαντικό, πιεστικό και ευθύ ερώτημα που υπάρχει στις μέρες μας σχετικά με τη διατροφή, είναι αυτό: «τι να φάω;»
Η ερώτηση είναι απόλυτα κατανοητή, από τη στιγμή που υπάρχει απίθανα μεγάλη ποσότητα πληροφόρησης διαθέσιμη σχετικά με τη διατροφή, αλλά και τεράστιος αριθμός εντελώς διαφορετικών μεταξύ τους διατροφικών συστημάτων και προσεγγίσεων, που υποστηρίζονται όλα από καταξιωμένους ειδικούς. Όλη αυτή η αφθονία αντιφατικής πληροφόρησης, προξενεί σύγχυση. Υπάρχουν λίγα γνωστικά πεδία που να είναι τόσο σημαντικά και ταυτόχρονα τόσο αμφιλεγόμενα.
Δεν είναι περίεργο λοιπόν, το ότι υπάρχουν τόσο πολλοί άνθρωποι που ενώ είναι καλά διαβασμένοι, ενημερωμένοι για τις πιο πρόσφατες εξελίξεις, με καλές προθέσεις και με μεγάλο ενδιαφέρον για την τροφή και την υγεία τους, εν τούτοις παραμένουν σε σύγχυση. Παρόλες τις γνώσεις τους και τις πληροφορίες που κατέχουν, δεν μπορούν να καταλήξουν σε σίγουρα συμπεράσματα και αισθάνονται ότι στην πραγματικότητα κινούνται σε άγνωστες, αχαρτογράφητες περιοχές.
Η παγίδα
Αν το σκεφτούμε λίγο βαθύτερα, σε λογικό επίπεδο, η ερώτηση που ρωτάμε συνεχώς, «τι πρέπει να φάω», υποκρύπτει μια παγίδα: Προϋποθέτει ότι υπάρχει σωστή απάντηση. Μία απάντηση μάλιστα, η οποία εκτός από 100% σωστή, θα είναι μάλλον και μοναδική. Περιμένουμε ότι θα υπάρχει μια απάντηση που να προκύπτει σαν από μαθηματική εξίσωση.
Αλλά, ο χώρος της διατροφής δεν υπακούει σε τέτοιους κανόνες. Η διατροφολογία είναι ένα μοναδικό στο είδος του γνωστικό πεδίο, όπου η επιστήμη, η ψυχολογία, η γενετική και η κληρονομικότητα, η βιοχημική ιδιοσυγκρασία, ο τρόπος ζωής, το περιβάλλον, η ηλικία, το επίπεδο φυσικής δραστηριότητας, η κατάσταση της υγείας και ακόμα περισσότερες παράμετροι, συνδυάζονται και δημιουργούν ένα είδος κινούμενου στόχου για το «τι πρέπει να φάω», το οποίο ποτέ δεν μπορείς να πεις αν τον έχεις πετύχει.
Καλύτερες ερωτήσεις
Επιτρέψτε μου να βοηθήσω λίγο, για να ξεμπλοκάρουμε από αυτή τη θέση, με την ελπίδα ότι ίσως μπορέσουμε ταυτόχρονα να απαλλαγούμε και από αυτή τη σύγχυση που αντιμετωπίζουμε σχετικά με τη διατροφή, οι περισσότεροι άνθρωποι, όλη μας τη ζωή.
Είναι ένα από τα βασικά μαθήματα ζωής, τα οποία καλούμαστε να μάθουμε, το οποίο έχει εφαρμογή και στο θέμα που συζητάμε:
Αν η απάντηση σε μια σημαντική ερώτηση δεν έρχεται εύκολα και εξακολουθεί να μην έρχεται επί αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, τότε πρέπει να σκεφτούμε μήπως έχει έρθει ο καιρός να αλλάξουμε την ερώτηση.
Μια καλύτερη ερώτηση θα μας δώσει μια πιο χρήσιμη απάντηση. Μια καλύτερη ερώτηση θα μας κινητοποιήσει για να δραστηριοποιηθούμε. Ας δούμε μερικές που έχω να σας προτείνω:
- Ποια τροφή αισθάνομαι ότι χρειάζεται το σώμα μου να φάει αυτή τη στιγμή;
- Ποια τροφή θα με έκανε να αισθανθώ καλύτερα αυτή τη στιγμή;
- Τι θα ικανοποιούσε την επιθυμία μου να φάω κάτι που θα με ευχαριστήσει, το οποίο θα ήταν και χρήσιμο και υγιεινό για το σώμα μου;
Βλέπετε τη διαφορά; Όταν ρωτάμε «τι να φάω;», η ερώτηση απευθύνεται αποκλειστικά στον λογικό μας νου, ο οποίος προσπαθεί να την επεξεργαστεί και να βρει τη σωστή απάντηση. Ωστόσο, σχεδόν πάντα καταλήγουμε να αγχωνόμαστε και να μπερδευόμαστε, επειδή στην πραγματικότητα δεν υπάρχει μία μοναδική σωστή απάντηση. Δεν είναι μια ερώτηση του τύπου «πόσο κάνει 5×5», που μπορεί εύκολα να απαντήσει ο λογικός εγκέφαλος.
Σε τέτοιες περιπτώσεις, αυτό που χρειάζεται είναι να βάλουμε σε λειτουργία το εσωτερικό μας διατροφικό GPS, το εσωτερικό διατροφικό μας σύστημα πλοήγησης. Αυτό το σύστημα λέγεται «διατροφική διαίσθηση» ή αλλιώς «σοφία του σώματος».
Σοφία του σώματος
Ως ορολογία, η φράση «σοφία του σώματος» μπορεί να μην ακούγεται ιδιαίτερα επιστημονική. Ωστόσο, οποιοσδήποτε έχει ασχοληθεί επιστημονικά με το πώς ζουν τα ζώα ελεύθερα στη φύση, γνωρίζει ότι υπάρχει αυτό που λέμε «ενστικτώδης διατροφή». Τα ζώα γνωρίζουν ενστικτωδώς το τι πρέπει να φάνε. Δεν πρόκειται να δείτε πουλάκια να πετάνε από εδώ και από εκεί, μπερδεμένα και εκνευρισμένα επειδή δεν ξέρουν τι σπόρους να φάνε. Δεν θα δείτε βατραχάκια να διαφωνούν για το εάν η κατανάλωση εντόμων είναι ή όχι θρεπτική, ούτε γλάρους να αναρωτιούνται εάν η κατανάλωση ψαριών είναι ηθική.
Κάθε πλάσμα στη φύση βασίζεται σε ένα εσωτερικό σύστημα πληροφόρησης που έρχεται από βαθιά μέσα του και είναι η συσσωρευμένη εμπειρία εκατομμυρίων ετών εξέλιξης. Σίγουρα οι άνθρωποι διαφέρουμε από τα υπόλοιπα ζώα. Έχουμε συνείδηση του εαυτού μας, είμαστε νοήμονες, έχουμε όλα εκείνα τα πράγματα που μας κάνουν homo sapiens και μας ξεχωρίζουν από το υπόλοιπο ζωικό βασίλειο. Ωστόσο, αυτή η ίδια η διαφορετικότητά μας, η ανωτερότητά μας, εάν το θέλετε έτσι, είναι που μας έχει οδηγήσει σε αποξένωση από την εσωτερική ένστικτη πληροφόρηση που όλα τα ζώα έχουν μέσα τους. Οι περισσότεροι από εμάς, δεν χρειάζεται να κυνηγάμε στα δάση για να βρούμε φαγητό. Από μικροί εκπαιδευόμαστε στο τι να τρώμε, όχι βάσει των σημάτων που μας δίνει το σώμα μας, αλλά με βάση τις διατροφικές αρχές της οικογένειας και της κοινωνίας μέσα στην οποία ζούμε. Χάνουμε την επαφή με τα φυσικά μας ένστικτα, την εσωτερική πληροφόρηση που μας λέει τι και πόσο χρειάζεται ανά πάσα στιγμή το σώμα μας.
Η επαναφορά
Ο σκοπός μας εδώ είναι να επανακτήσουμε την επαφή με τα φυσικά μας διατροφικά ένστικτά. Ο μόνος τρόπος να το πετύχουμε αυτό, είναι μέσω της εξάσκησης. Συνεχώς πρέπει να ρωτάμε τον εαυτό μας:
- Ποια τροφή θέλει τώρα το σώμα μου;
- Τι θα μου προσέφερε τη μεγαλύτερη θρέψη αυτή τη στιγμή;
- Τι θα ικανοποιούσε την επιθυμία μου για κάτι που να μου αρέσει, ενώ ταυτόχρονα θα ικανοποιούσε την επιθυμία μου για καλή υγεία;
Όταν έρχονται οι απαντήσεις, αρχίστε να πειραματίζεστε. Εξετάστε εάν τα φαγητά τα οποία διαισθητικά ζητάτε, κάνουν όντως το σώμα σας να αισθάνεται καλύτερα. Εάν ναι, τότε έχουμε πετύχει στην αποστολή μας. Εάν όχι, τότε συνεχίζουμε τη διαδικασία δοκιμής και λάθους, όπου απλώς μαθαίνουμε σιγά σιγά πώς να συντονιζόμαστε καλύτερα με τη σοφία της βιολογίας μας.
Οπωσδήποτε, μερικούς ανθρώπους αυτό μπορεί να τους τρομάζει σαν σκέψη. Έχουμε μάθει να αναζητούμε άμεσες, σαφείς και ξεκάθαρες απαντήσεις. Εάν είναι αυτή η περίπτωση, υπάρχει πληθώρα ειδικών που θα είναι πρόθυμοι να σας πουν αμέσως, ακριβώς το τι να φάτε, πότε και πόσο. Και μετά από λίγο καιρό θα είστε πάλι εκεί που ξεκινήσατε. Γιατί, κάθε φορά, κάποιος θα λέει κάτι διαφορετικό και το κάθε τι διαφορετικό θα είναι με τη σειρά του διαφορετικό από αυτό που πραγματικά γνωρίζει το ίδιο το σώμα σας, δηλαδή αυτό που πραγματικά χρειάζεστε.
Διεκδικήστε τη διατροφική σας διαίσθηση. Απαιτήστε τη διατροφική σας σοφία. Πιστέψτε στον εαυτό σας. Εξασκηθείτε στο συντονισμό με τα εσωτερικά σας σήματα. Ρωτήστε ερωτήσεις των οποίων οι απαντήσεις σάς δίνουν τη δύναμη της αλλαγής!
Η προσωπική συμβουλευτική υποστήριξη στην ψυχολογία της διατροφής (Eating Psychology Coaching) είναι μια συναρπαστική και καινοτόμος προσέγγιση που αντιμετωπίζει με αποτελεσματικότητα θέματα βάρους, αδηφαγίας (binge eating), υπερφαγίας (overeating), συναισθηματικής υπερφαγίας (emotional eating), προκλήσεις σε σχέση με την προσωπική εικόνα που έχουμε για το σώμα μας (body image), τις αιώνιες, ατελείωτες και επαναλαμβανόμενες δίαιτες (yo-yo dieting), καθώς και ποικιλία ζητημάτων υγείας και σωματικών συμπτωμάτων που σχετίζονται με τη διατροφή, όπως η λειτουργία της πέψης, η αίσθηση κόπωσης, η πεσμένη ή ευμετάβλητη διάθεση, η λειτουργία του ανοσοποιητικού και άλλα.
- Αστακός και προσωπική ανάπτυξη - 17/11/2018
- Απόλυτη ευθύνη για τη ζωή μας - 02/11/2018
- Αλήθεια, Άποψη, Πεποίθηση και Χρησιμότητα - 15/10/2018