Υγρό πόσιμο κολλαγόνο

Κολλαγόνο, η «κόλλα» του σώματος

Tο κολλαγόνο είναι μια πρωτεΐνη που αποτελεί βασικό συστατικό του συνδετικού ιστού (περιτονίας) του σώματός μας. Ο συνδετικός ιστός υπάρχει παντού μέσα μας, καθώς συνδέει τα όργανα μεταξύ τους (έτσι πχ κρατιούνται σταθερά στη θέση τους, μέσα στον θώρακα και την κοιλιά), συνδέει τις ίνες των ιστών μεταξύ τους μέσα στα όργανα, καθώς και τα κύτταρα μεταξύ τους μέσα στις ίνες των ιστών. Ουσιαστικά, όλο το σώμα μας (ακόμα και τα οστά) χτίζεται πάνω, γύρω και μέσα στην περιτονία, όπως τα τούβλα «γεμίζουν» τον τσιμεντένιο σκελετό για να φτιαχτεί ένα σπίτι.

Επίσης, σε διάφορες μορφές ανάλογα με το όργανο, το κολλαγόνο βρίσκεται στους τένοντες, στην καρδιά, στα νύχια, στα μαλλιά, στο δέρμα, στα ούλα, στα μάτια, στις αρθρώσεις και στα αιμοφόρα αγγεία μας· είναι αυτό που δίνει συνοχή και ελαστικότητα στους ιστούς, όπως για παράδειγμα στο δέρμα, τους χόνδρους, τις αρτηρίες και τις αρθρώσεις. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που το κολλαγόνο αντιστοιχεί περίπου στο 30% του σωματικού μας βάρους.

Κολλαγόνο ως συμπλήρωμα διατροφής;

Από όλα τα συμπληρώματα διατροφής, ένα από τα περισσότερο «ευρηματικά» είναι το «υγρό πόσιμο κολλαγόνο». Το βλέπω να διαφημίζεται όλο και περισσότερο, τόσο στο Facebook, όσο και σε φαρμακεία και online καταστήματα καλλυντικών και συμπληρωμάτων διατροφής (υπάρχουν αρκετές σχετικές ελληνικές σελίδες στο Facebook με σύνολο εκατοντάδων χιλιάδων like!!!)

Η προώθηση του πόσιμου υγρού κολλαγόνου γίνεται βάσει συνδυασμού δύο πραγμάτων:

Πρώτον: Οι ισχυρισμοί υπέρ

Διαβάζοντας τις διαφημίσεις, μαθαίνει κανείς για τις γνωστές ιδιότητες του κολλαγόνου, ότι δηλαδή μεταξύ άλλων βελτιώνει την υγεία των μαλλιών, των νυχιών, του δέρματος και των αρθρώσεων· μαθαίνει όμως και πρωτότυπα «καινούργια» πράγματα, όπως ότι:

Λευκαίνει το δέρμα
Μειώνει την κυτταρίτιδα
Αυξάνει τις καύσεις του οργανισμού και αδυνατίζει
Θεραπεύει την ακμή, τη δερματίτιδα και την ψωρίαση

Δεύτερον: Μικρές παραπλανησούλες

Οι περισσότεροι από εκείνους που προωθούν το υγρό πόσιμο κολλαγόνο φροντίζουν να αποκρύπτουν μια μικρή λεπτομέρεια, ενώ άλλοι προχωράνε χωρίς κανέναν δισταγμό και σε διατύπωση μεγάλων ανακριβειών, οι οποίες θα μπορούσαν να παραπλανήσουν τον ανενημέρωτο καταναλωτή.

Η λεπτομέρεια που δεν λένε είναι ότι όλα τα καλά και αγαθά που προσμετρώνται στα οφέλη του κολλαγόνου, αφορούν το κολλαγόνο που υπάρχει ήδη μέσα στο σώμα μας. Ωστόσο, άλλο το κολλαγόνο που υπάρχει μέσα στο σώμα μας, το οποίο έχει κατασκευάσει ο οργανισμός μας και άλλο το κολλαγόνο που παίρνουμε ως συμπλήρωμα διατροφής.

Για να καταλάβουμε τη διαφορά, υπενθυμίζουμε ότι το κολλαγόνο είναι μια πρωτεΐνη. Άρα, αποτελείται από αμινοξέα. Άρα, όταν το λαμβάνουμε μέσω του πεπτικού συστήματος ως τροφή ή συμπλήρωμα διατροφής, μεταβολίζεται· δηλαδή, δε μένει να κυκλοφορεί μέσα στον οργανισμό μας αυτούσιο όπως το φάγαμε ή το ήπιαμε σαν κολλαγόνο, ούτε πάει και κάθεται όπως είναι μέσα στις αρθρώσεις και τους ιστούς. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι το χωνεύουμε κανονικότατα όπως όλες τις άλλες τροφές – δηλαδή, διασπάται από τα οξέα του στομάχου στα αμινοξέα από τα οποία αποτελείται, τα οποία στη συνέχεια απορροφώνται από το λεπτό έντερο.

Ο οργανισμός θα χρησιμοποιήσει κάποια από τα αμινοξέα για ενέργεια, ενώ κάποια άλλα θα τα χρησιμοποιήσει για να συνθέσει εκ νέου πρωτεΐνες και ιστούς (μεταξύ των οποίων και νέο κολλαγόνο). Αυτό τι σημαίνει; Σημαίνει ότι το κολλαγόνο που μας πουλάνε σε συσκευασίες των 500ml (όπως τα μικρά μπουκαλάκια νερού) για 50 ευρώ το μπουκάλι, είναι απλά… άλλη μια πηγή πρωτεϊνών!

Να το πούμε ξανά: Το υγρό πόσιμο κολλαγόνο είναι απλά άλλη μια διατροφική πηγή πρωτεϊνών! Εδώ πρόκειται σε κάποιο βαθμό για ένα είδος παραπλανητικής διαφήμισης: Οι εκπληκτικές ιδιότητες που διαφημίζονται, είναι αυτές που αντιστοιχούν στο κολλαγόνο που έχει κατασκευάσει ο οργανισμός μας, όχι στο κολλαγόνο που τρώμε. Άρα, άλλο πράγμα διαφημίζεται και άλλο πράγμα πωλείται!

Την ακραία ανακρίβεια, την οποία αντιλαμβάνεται εύκολα κανείς εάν έχει υπόψη του όλα τα παραπάνω, τη διάβασα σε διάφορους ελληνικούς ιστότοπους lifestyle (όπου το «ενημερωτικό» άρθρο προωθούσε συγκεκριμένο προϊόν):

Δυστυχώς το κολλαγόνο δεν μπορούμε να το προσλάβουμε από το φαγητό, συνεπώς η χορήγησή του στον οργανισμό μέσω συμπληρωμάτων διατροφής καθίσταται απαραίτητη.

Παρατηρήσεις

Ξεκινάμε με το αυτονόητο, ότι δηλαδή το κολλαγόνο που υπάρχει μέσα στο σώμα μας δεν το προσλαμβάνουμε έτοιμο από το φαγητό (δηλαδή τη διατροφή μας), γιατί στην πραγματικότητα το κολλαγόνο που υπάρχει μέσα στον οργανισμό μας το φτιάχνει ο ίδιος ο οργανισμός μας.
Αμελούμε να αναφέρουμε από τι φτιάχνει ο οργανισμός μας το κολλαγόνο του, από τότε που εμφανίστηκε ο άνθρωπος στον πλανήτη. Δηλαδή, από πρώτες ύλες που λαμβάνει μέσω της διατροφής, γιατί τότε η ερώτηση θα ήταν «ποιες τροφές είναι πιο πλούσιες σε αυτές τις πρώτες ύλες, για να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας;»
Και προχωράμε στη δήλωση που ανατρέπει αυτό που είπαμε ήδη: «Η χορήγησή του» (όπου το «του» αναφέρεται στο κολλαγόνο, δηλαδή σε αυτό που ήδη ξέρουμε ότι παράγει μόνος του ο οργανισμός και άρα δεν μπορούμε να το προσλάβουμε έτοιμο από την τροφή, άρα δεν μπορούμε να το χορηγήσουμε έτοιμο στον οργανισμό) «καθίσταται απαραίτητη» (δεν έχουμε επιλογή, είμαστε υποχρεωμένοι να αγοράσουμε αυτό που μας πουλάνε) «μέσω συμπληρωμάτων διατροφής» (διατροφής, ενώ είπαμε ήδη ότι δεν μπορούμε να το πάρουμε μέσω της διατροφής, καθώς το φτιάχνει ο οργανισμός μας εσωτερικά)

Υπάρχουν ερευνητικά δεδομένα;

Υπάρχουν ελάχιστες σχετικές επιστημονικές έρευνες στο internet σχετικά με το πόσιμο υγρό κολλαγόνο και ακόμα λιγότερες που να δείχνουν ότι υπάρχει πραγματικό όφελος από τη χρήση του. Μια από τις λίγες της δεύτερης κατηγορίας θα τη βρείτε στην πηγή #3, στο τέλος του άρθρου. Εκεί μπορείτε να διαβάσετε για μία κλινική μελέτη, η οποία καταλήγει στο ότι το συμπλήρωμα κολλαγόνου τύπου UC-II είχε καλύτερα αποτελέσματα για την ανακούφιση του πόνου της οστεοαρθρίτιδας, απ’ ό,τι ένας συνδυασμός γλυκοζαμίνης και χονδροϊτίνης (glucosamine and chondroitin, G+C).

Χωρίς να είμαι σε θέση από επιστημονικής πλευράς να κρίνω τα αποτελέσματα της έρευνας, το μόνο για το οποίο έχω επιφυλάξεις είναι ότι η έρευνα χρηματοδοτήθηκε από την InterHealth (πηγή #4), δηλαδή την ίδια την Αμερικανική εταιρεία κοντά στο Σαν Φρανσίσκο που εφήυρε και παράγει το κολλαγόνο τύπου UC-II (undenatured type II collagen complex).

Από την άλλη, υπάρχουν και ανεξάρτητες μελέτες που δείχνουν ότι δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί τελεσίδικα η αποτελεσματικότητα του συστατικού αυτού (πηγές #5 και #6).

Τέλος, υπάρχουν και μελέτες (πχ πηγές #7 και #8) όπου φαίνεται ότι τα πράγματα μάλλον είναι αρκετά πιο πολύπλοκα απ’ ό,τι φαίνεται στην αρχή – για παράδειγμα, παίζει μεγάλο ρόλο η δοσολογία, καθώς και η ταυτόχρονη λήψη βιταμινών C, D και E. Αλλά προσοχή! Μην προσπαθήσετε από μόνοι σας να κάνετε συνδυασμούς, ακολουθήστε τις οδηγίες του γιατρού σας.

Μια πολύ καλή παρουσίαση των μέχρι τώρα δεδομένων, από Έλληνα διατροφολόγο, μπορείτε να διαβάσετε και στη σελίδα της πηγής #9.

Βοήθεια στον οργανισμό μας

Ας δούμε όμως πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας, παρέχοντάς του τα κατάλληλα υλικά για να φτιάξει το τόσο ωφέλιμο κολλαγόνο: Πώς κατασκευάζει ο οργανισμός μας κολλαγόνο; Χρησιμοποιώντας αμινοξέα και πρωτεΐνες που λαμβάνει μέσω της διατροφής. Άρα δίνοντάς του αμινοξέα και πρωτεΐνες τον βοηθάμε; Ναι, τον βοηθάμε. Άρα μήπως αυτό σημαίνει ότι βοηθάει και το υγρό πόσιμο κολλαγόνο; Φυσικά και βοηθάει, εφόσον είναι, όπως είπαμε, άλλη μία διατροφική πηγή πρωτεϊνών. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να έχει υψηλότερη απορροφησιμότητα από άλλα συμπληρώματα. ΟΚ, άρα ποιο είναι το θέμα;

Το θέμα είναι ότι και πάλι το μάρκετινγκ μας πουλάει κάτι που στόχο έχει να αντιμετωπίσει το σύμπτωμα και όχι την αιτία. Αντί να μας εκπαιδεύουν στο να διατηρούμαστε υγιείς, μας μαθαίνουν να καταναλώνουμε με χαρά και χωρίς πολλές ερωτήσεις τη νέα εύκολη λύση, το χαπάκι που θα διορθώσει εκείνο που θα μπορούσαμε να είχαμε αποφύγει. Η εμπέδωση από το ευρύ κοινό του τι σημαίνει υψηλής ποιότητας (και όχι απαραίτητα δαπανηρή) διατροφή και η παροχή απλών οδηγιών για έξυπνους τρόπους φυσικής άσκησης, προφανώς δεν θα απέδιδε τα ίδια κέρδη.

Εναλλακτικές προτάσεις

Τι μας λένε όλα τα παραπάνω; Μας λένε ότι τα αποτελέσματα του υγρού πόσιμου κολλαγόνου θα έπρεπε να συγκρίνονται με τα αντίστοιχα αποτελέσματα άλλων διατροφικών συμπληρωμάτων, όχι με τα αποτελέσματα μιας φυσικής, ισορροπημένης και υγιεινής φυσικής διατροφής και ενός τρόπου ζωής που εμπεριέχει την άσκηση και τη σωματική δραστηριότητα, μέσω της οποίας αναπλάθονται όλοι οι ιστοί του σώματος.

Θεραπευτική αγωγή

Εάν αντιμετωπίζετε κάποιο πρόβλημα υγείας, τότε καταλληλότερος για να σας βοηθήσει στην αρμόζουσα αγωγή είναι ο γιατρός σας ή ο φαρμακοποιός σας.

Φυσικές λύσεις

Εάν δεν αντιμετωπίζετε άμεσα κάποιο πρόβλημα υγείας, τότε θα μπορούσατε να προσπεράσετε τα καλέσματα του μάρκετινγκ και να μην πάρετε κανένα σχετικό συμπλήρωμα. Οι εναλλακτικές προτάσεις που αναφέρουμε παρακάτω είναι κομμάτι μια ευρύτερης αντίληψης περί διατήρησης της υγείας και της ομορφιάς, η οποία παρουσιάζεται και σε άλλα άρθρα μας, αναλυτικότερα. Δεν αποσκοπεί στη θεραπεία καμμίας συγκεκριμένης ασθένειας ή παθολογικής κατάστασης – αν υπάρχει κάτι τέτοιο, θα πρέπει να ακολουθήσετε τις οδηγίες του γιατρού σας.

Όσο για τις προτάσεις, είμαι σίγουρος ότι θα προτιμήσετε τις παρακάτω πηγές πρωτεϊνών υψηλής ποιότητας, τόσο λόγω γεύσης, όσο και λόγω κόστους. Και σε ό,τι αφορά στη δοσολογία, με μόλις 100 γραμμάρια από αυτές τις τροφές, παίρνετε τρεις ή τέσσερις φορές περισσότερες πρωτεΐνες απ’ ό,τι με μία δόση 10ml από τα συμπληρώματα! Και σας περισσεύουν και τα χρήματα!

Άντε, καλή όρεξη!

Κοκκαλόσουπα (μοσχάρι ή κοτόπουλο)

20 Protein-Packed Foods that Slim // eggs salmon dairy protein picture c Mitch Mandel

Αυγά, λιπαρό ψάρι, γιαούρτι (ειδικά στραγγιστό)

20 Protein-Packed Foods that Slim//Salmon c Mitch Mandel — Σολομός

20 Protein-Packed Foods that Slim//Turkey c Mitch Mandel — Γαλοπούλα

20 Protein-Packed Foods that Slim//Cottage Cheese c Getty Images — Τυρί cottage

20 Protein-Packed Foods that Slim//Greek Yogurt c Mitch Mandel — Στραγγιστό γιαούρτι (Greek yogurt, image by Mitch Mandel)

20 Protein-Packed Foods that Slim//Canned Tuna c Levi Brown — Τόνος

20 Protein-Packed Foods that Slim//Lentils c Kang Kim — Φακές

20 Protein-Packed Foods that Slim//Soybeans c Mitch Mandel — Φασολάκια

20 Protein-Packed Foods that Slim//Steak c Masterfile — Μοσχαράκι φιλέτο

Εξωτερικές Πηγές

http://www.tlife.gr/Article/HEALTHANDFITNESS-health/0-57-23564.html
http://www.marieclaire.gr/beauty/fitness/article/1692/giati-oloi-miloyn-gia-to-posimo-kollagono/
Crowley DC, Lau FC, Sharma P, Evans M, Guthrie N, Bagchi M, Bagchi D, Dey DK, Raychaudhuri SP. Safety and efficacy of undenatured type II collagen in the treatment of osteoarthritis of the knee: a clinical trial. Int J Med Sci 2009; 6(6):312-321. doi:10.7150/ijms.6.312. Available from http://www.medsci.org/v06p0312.htm
http://www.interhealthusa.com/About/Company-History.aspx
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22521757
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11072596
http://umm.edu/health/medical/altmed/supplement/chondroitin
https://myjointpain.org.au/treatments/complementary-medicines/
http://metavolismos.com/?p=4510
http://www.healthyliving.gr/2012/07/18/%CF%85%CE%B3%CF%81%CF%8C-%CF%80%CF%8C%CF%83%CE%B9%CE%BC%CE%BF-%CE%BA%CE%BF%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%BF-%CF%80%CE%BF%CE%BB%CF%8D-%CE%BA%CE%B1%CE%BA%CF%8C-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF/
http://www.healthaliciousness.com/articles/foods-highest-in-protein.php
http://sg.entertainment.yahoo.com/news/myth-eating-collagen-good-skin-050954747.html
http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_foods_by_protein_content
http://fitbie.msn.com/slideshow/20-protein-packed-foods-slim

About
Latest Posts

Ακολουθήστε

Στράτος Λάσπας

O Στράτος Λάσπας είναι Certified Eating Psychology & Mind-Body Nutrition Coach.
Η προσωπική συμβουλευτική υποστήριξη στην ψυχολογία της διατροφής (Eating Psychology Coaching) είναι μια συναρπαστική και καινοτόμος προσέγγιση που αντιμετωπίζει με αποτελεσματικότητα θέματα βάρους, αδηφαγίας (binge eating), υπερφαγίας (overeating), συναισθηματικής υπερφαγίας (emotional eating), προκλήσεις σε σχέση με την προσωπική εικόνα που έχουμε για το σώμα μας (body image), τις αιώνιες, ατελείωτες και επαναλαμβανόμενες δίαιτες (yo-yo dieting), καθώς και ποικιλία ζητημάτων υγείας και σωματικών συμπτωμάτων που σχετίζονται με τη διατροφή, όπως η λειτουργία της πέψης, η αίσθηση κόπωσης, η πεσμένη ή ευμετάβλητη διάθεση, η λειτουργία του ανοσοποιητικού και άλλα.